Pieter Weerd is sinds acht jaar voorganger van De Rots in Veenendaal. Recent volgde hij in het kader van Permanente Educatie het vak Gemeente-ethiek (Evangelical and Baptist Ethics) van het Baptisten Seminarium. “Tijdens de colleges spraken we over verschillende ethische thema’s en daarbij legden we ook steeds de link met onze eigen gemeentepraktijk. Daardoor kon ik er meteen iets mee.”

Waarom heb je dit vak gevolgd?

De directe aanleiding was dat we in de gemeente een serie waren begonnen met als thema ‘Hoe zullen we leven?’ Iedereen kon ethische vragen insturen die op dat moment speelden in hun leven of in de gemeente, en die werden vervolgens behandeld in preken en op de Bijbelkring. Toen ik dit vak voorbij zag komen, kwam dat dus heel goed uit.

Kun je iets vertellen over de insteek?

Het boek dat we gebruikten, A primer in Christian ethics - Christ and the struggle to live well van Luke Bretherton, sprak me erg aan. Het is heel realistisch over het feit dat we als kerk de invloed ondervinden van de gebroken en telkens veranderende wereld waar we onderdeel van zijn: daardoor blijft het een worsteling om het goede te doen. Het vraagt een voortdurend sámen zoeken naar wat ethisch is, waarbij naar elkaar luisteren en rekening met elkaar houden onmisbaar is. Waar ik vooral handvatten voor heb gekregen is om in de gemeente te verwoorden hóe je samen keuzes kunt maken en waarom de uitkomsten van zulke gesprekken niet per se voor altijd vast liggen. Daarbij hielp de ‘Further Light’-gedachte van de eerste baptisten: nu kijken we er zo tegenaan, maar in de toekomst kan God ons nieuwe inzichten geven.

Wat ik in dat kader erg mooi vond, was dat we het laatste uur van elk college de link legden naar de liturgische praktijk in onze eigen gemeenten. De gemeente is immers de plek waar je de praktijk samen uitleeft. Zo bespraken we bijvoorbeeld: als kinderen worden opgedragen, kunnen de singles daar dan ook een plek in krijgen en hoe ga je om met kwetsbaarheden? Of: hoe gaan we om met kinderen aan het Avondmaal? Deze gesprekken waren heel waardevol voor mij en daar kon ik ook meteen iets mee in mijn gemeente.

Heb je ook persoonlijk iets gehad aan de gesprekken over ethische onderwerpen?

Zelf was ik erg onder de indruk van de les over vegetarisch eten. We zijn in de literatuur gedoken en hebben de verschillende christelijke visies op vlees eten bestudeerd. Van: God geeft op verschillende plaatsen in de Bijbel nadrukkelijk toestemming om vlees te eten, tot: God heeft het zo nooit bedoeld en in de hemel zal de leeuw naast het lam liggen, dus laten we dan nu ook zijn schepping niet opeten. Bij mij heeft dit ertoe geleid dat ik eerbied ervaar als ik vlees eet: dat het een stuk genade is dat God daarmee iets van zijn schepping opoffert en dat ik daarvan mag genieten. Het gaat dan eigenlijk niet om een goed of fout antwoord op de vraag of je wel of geen vlees mag of wilt eten, maar om het feit dat je er zelf ernstig over nadenkt.

Hoe pakte de serie over ethische thema’s uit in je gemeente?

Heel mooi. We hebben onder meer een indrukwekkende dienst gehad over depressiviteit. Mensen die depressief zijn kunnen zich schuldig voelen. Want staat er in de Bijbel niet dat je altijd verheugd moet zijn? Maar we leven in een gebroken wereld en daar dragen we de lasten van. We hebben met elkaar vastgesteld dat je als christen depressief kunt zijn. Daarnaast hebben we besproken dat het belangrijk is om te vragen waarmee je iemand kunt helpen en dat niet zelf in te vullen. Eén gemeentelid gaf namelijk aan dat naar de kerk gaan zijn depressie niet automatisch minder maakt, soms zelfs zwaarder. Hij heeft er meer aan dat je in zo’n fase eens langskomt om een knuffel te brengen. Een ander zei juist dat het voor haar goed is om discipline op te brengen en een ritme te houden als ze diep zit. Al met al heel leerzaam om ons hier samen mee bezig te houden.

Zou je het vak Gemeente-ethiek aan collega’s aanbevelen?

Ja, van harte! Omdat alles ethische componenten heeft, of het nu gaat om wat je – als kerk of individu – doet of laat, koopt, eet ... Het is dus de moeite waard om er serieus over na te denken hoe je met zulke kwesties omgaat, en bijvoorbeeld om oog te krijgen voor kwetsbaarheden in de gemeente. Een van mijn medestudenten vertelde bijvoorbeeld dat er in haar kerk soms na de dienst een lunch is voor echtparen, die dan over het huwelijk praten. Heel mooi natuurlijk, maar dat betekent dat alle singles op zo’n moment weg moeten … Zo kwamen er allerlei relevante, heel praktische casussen op tafel. Heel waardevol. Ik zou zelf het vak zo nog een keer doen!