Bijna vier jaar is Bart van Nes nu voorganger in Baptistengemeente De Haven in Wijk bij Duurstede. Daarnaast verzorgt hij sprekerstrainingen én schrijft hij boeken. Onlangs verscheen het derde boek van zijn hand, ‘Abraham: De roeping, de reis en de kracht van een beschikbaar geloof’. “De geschiedenis van Abraham is een fascinerend verhaal, met pieken en dalen, eerlijk en herkenbaar”, zegt hij.

Gelijkenissen

Bart en zijn vrouw Corine leerden elkaar kennen via de christelijke studentenorganisaties IFES en werkten een aantal jaren voor deze organisatie als pioniers in Portugal. En daar in Portugal ontstond Barts eerste boek. “De coronatijd stond ook voor ons in het teken van ‘het grote thuiszitten’. In die periode ben ik me opnieuw gaan verdiepen in de gelijkenissen van Jezus en werd ik daar op een nieuwe manier door getroffen. Vaak lezen we deze verhalen los van elkaar, maar wat me opviel is dat ze vooral in het Evangelie van Mattheüs in groepjes geclusterd zijn: als je ze bij elkaar neemt, vullen ze elkaar aan en laten ze gezamenlijk een veel completer beeld van het Koninkrijk van God zien. Over de ontdekkingen die ik deed begon ik te schrijven, eigenlijk als een probeersel. Enkele vrienden hebben me enorm geholpen door mee te lezen en me flink over het onderwerp door te zagen. Uiteindelijk heb ik het manuscript naar uitgeverij Kok gestuurd en die zag er wel wat in om het uit te geven.”

Openbaring

Barts tweede boek gaat over Openbaring. “Ook daar speelde de coronapandemie een rol in: de eindtijdverhalen vlogen je in die tijd om de oren. Zelf had ik, ook na vijf jaar theologiestudie, niet zo veel met Openbaring – ik vond het een vaag en moeilijk boek. Maar juist door al die eindtijdduidingen waar gelovigen tijdens corona zo mee bezig gingen, ben ik me er toch helemaal in gaan verdiepen. Ik las er veel over en ontdekte dat de nadruk op al die eindtijdschema’s en berekeningen vooral iets is van de afgelopen 200 jaar. Als je Openbaring leest in de context van de christenen in de eerste eeuw, de linken ziet met hun tijd en cultuur én met het Oude Testament, dan krijg je een heel ander beeld. Een beeld van de grootheid van God, een God die alles in zijn hand heeft. Dat was voor mezelf een enorme ontdekking en ik merkte ook dat het bij mensen om me heen lucht gaf. Daarom wilde ik er een toegankelijk boek over schrijven.”

Abraham

Inmiddels zijn Bart en Corine alweer een paar jaar terug in Nederland en hebben ze twee kinderen, Tieme en Evi, en een derde op komst. Bart werkt parttime als voorganger in zijn gemeente en verzorgt daarnaast lezingen, onder meer over zijn boeken, en samen met anderen ook sprekerstrainingen. “In de gemeente preek ik graag in series, om de verhalen in hun geheel door te ploegen. Vorig jaar behandelde ik zo in veertien zondagen de geschiedenis van Abraham. Een boeiende figuur, de stamvader van Israël, een sleutelfiguur in de Bijbel – en tegelijk ook een archetype voor onze eigen geloofsreis, met kruispunten waar je steeds voor de keuze staat: vertrouw ik op God of op mijn eigen inzicht? Abrahams verhaal is in dat opzicht ook heel eerlijk en herkenbaar: het ene moment is hij dicht bij God, het volgende hoofdstuk gaat hij helemaal de mist in; overwinningen en fouten wisselen elkaar af, evenals armoede en overvloed, dreiging en veiligheid. Allerlei levensthema’s komen langs: moed en twijfel, roeping, sterven en geboorte… Wat bij dat alles opvalt is dat Abraham steeds beschikbaar is voor God, in alle seizoenen van zijn leven. Terwijl hij soms ook tien jaar niets van God hoort. Dat mag ons in onze drukke, gehaaste en gestreste tijd inspireren.”

Deze kruispunten en Abrahams beschikbaarheid komen in het boek uitgebreid aan de orde. Een andere nadruk ligt op de verschillende kanten van God die Abraham tijdens zijn levensreis leert kennen – en de lezer van die geschiedenis dus ook: “Als je je verdiept in het leven van Abraham, is dat meteen een reis door het wezen en het karakter van God. Een God die roept, een God die leidt, een God die redt, een God die voorziet … Langs die eigenschappen en de verschillende namen van God die we in Genesis tegenkomen is het boek opgebouwd.” Tot slot is er aandacht voor de literaire kant van de Bijbelse geschiedenis. “Door de vorm waarin het verhaal wordt verteld zegt de schrijver ook heel veel. Soms worden woorden bijvoorbeeld steeds herhaald of worden er tegenstellingen neergezet. Denk aan de vernietiging van Sodom: Lot verliest zijn huis, maar ‘Abraham keert terug naar zijn tent’, zoals het er in een eenvoudige zin staat. Of, in Genesis 12, een hongersnood die Abraham zwaar weegt, en even later de inmiddels verkregen rijkdom die óók zwaar weegt. Door meer oog te krijgen voor de manier waarop dingen beschreven zijn, de lijnen die worden gelegd, de complexiteit van de personages die daardoor duidelijker wordt, krijgt het verhaal nog meer diepte. Dit vraagt wel dat je veel langzamer gaat lezen en je conclusies uitstelt. Maar zo’n geschiedenis gaat daardoor van zwartwit naar kleur, zeg ik weleens. Ik ben daar heel enthousiast over!”

De boeken van Bart zijn geschikt om individueel of als (bijbelstudie)kring te lezen en bevatten bij elk hoofdstuk gespreksvragen. De boeken zijn te bestellen via deze website: https://bartvannes.com/webshop/.

Gerdien Karssen, communicatiemedewerker Unie-ABC