Afgelopen najaar organiseerden we weer een Alpha. Het leek ons een goed idee om dit keer een Alpha speciaal voor jongvolwassenen te doen. Maar ja, wat doe je wanneer er maar één aanmelding is?

We stelden elkaar deze vraag toen de teller lange tijd op één aangemelde deelnemer bleef staan: ‘Wat doen we wanneer er niet meer bijkomen?’ In de weken erna druppelden zoetjesaan de aanmeldingen binnen, in eerste instantie vooral van potentiële teamleden, waardoor het team op zeker moment groter was dan de groep aangemelde deelnemers. Dit draaide echter volledig om en uiteindelijk begonnen we deze Alpha met een fantastische groep van 36 (jonge) mensen.

En wat een bijzondere verhalen kunnen we vertellen: jongvolwassenen die vanuit het niets, zonder enige christelijke achtergrond, door God geroepen werden naar deze Alpha. Anderen die na een lange zoektocht - in onder meer de New Age - uiteindelijk Jezus vonden. Weer andere jongvolwassenen die zo graag hun geloof van het hoofd ook in hun hart wilden ervaren. Zo bemoedigend om met deze groep jonge mensen op te trekken, hun hongerigheid naar de waarheid te merken en het enthousiasme te proeven waarmee zij nu hun plek als volgeling van Jezus in de kerken en in de samenleving innemen.  

Deze week aten we mee bij iemand op leeftijd. We hadden een lang gesprek over ons werk in Europa, waar we werken met kerken en missionaire- en sociale projecten, met name in landen waar weinig christenen zijn. Onze gastheer vroeg of het ons niet erg ontmoedigde dat er zoveel leed is, er zoveel mensen zijn die Jezus nog niet kennen, er zoveel mensen zijn die in duisternis leven. 

Ik moest denken aan het verhaal van dat kleine jongetje op een strand bezaaid met duizenden zeesterren. Als deze zeesterren niet meer in zee terecht komen, gaan ze dood. Er leek geen beginnen aan. Zover je kon kijken, overal zag je gestrande zeesterren. Het jongetje trok zich hier blijkbaar niets van aan, raapte een voor een de zeesterren op en gooide ze terug in zee. Een voorbijganger vroeg hem: 'Waarom doe je dit? Er zijn duizenden van die zeesterren. Het maakt toch geen verschil of je er een paar teruggooit of niet?' Het jongetje keek hem aan en zei: 'Maar voor deze ene maakt het wel verschil,' en hij liep verder en gooide weer een zeester terug in zee.

Wat je doet, doet ertoe. Dat ene gebaar, dat ene woord, die ene bemoediging, die ene uitnodiging voor een Alpha, die ene dakloze die je iets te eten geeft, die ene die je kunt vertellen over Jezus... Je bent van betekenis en hebt impact op het leven van mensen!

Wat ons antwoord was, op die vraag als het er maar één was gebleven? ‘We doen het gewoon’ zeiden we tegen elkaar, ‘ook al is het er maar één.’

Laat je niet ontmoedigen, voor die ene maak jij het verschil!
Samen bereiken we zo elke dag nieuwe mensen met het goede nieuws van Jezus.

Hans Borghuis werkt als Coördinator Europa & Envision voor CAMA Zending

Psalm 90, de ‘Oudejaarspsalm’. Ik denk dat die op oudejaarsavond weer in veel kerken en christelijke gezinnen heeft geklonken. Zelf werd ik deze keer erg bepaald bij de zin dat God ‘van geslacht tot geslacht’ een toevlucht voor ons is geweest (NBG51) – of zoals in de Bijbel in Gewone Taal staat: dat we bij Hem veilig zijn ‘elke generatie weer’. In dankbaarheid bedenk ik wat een wonder het is, dat er steeds opnieuw jonge mensen zijn die het stokje van het geloof overnemen van de oudere generaties.

Het zgn. Apostelconvent in Handelingen 15 is een belangrijk moment in dit Bijbelboek en heeft terecht veel aandacht gekregen in de loop van de tijd. De eenheid van de zich ontwikkelende jonge kerk staat hier onder spanning: wat betekent het dat ook heidenen zich voegen bij de kerk? Twee ingrijpende gebeurtenissen vragen om beraad: de heidenen in het huis van Cornelius die ‘net als wij’ de Geest hebben ontvangen en vervolgens zijn gedoopt en de gemeente te Antiochië, waar de (heidense!) leerlingen voor het eerst christenen werden genoemd. In het lange hoofdstuk 15 wordt grote onenigheid en een felle woordenstrijd (15:2) de inzet voor een gesprek van apostelen en oudsten met de hele gemeente, uitmondend in een gezamenlijk besluit ‘in overeenstemming met de heilige Geest’ (15:28). Dat is een nogal vrijmoedige opmerking zou je kunnen zeggen. Is dat uniek voor Handelingen? Of is dat iets wat we ook vandaag nog zouden moeten kunnen zeggen? Voor Mark Love heeft dit alles te maken met de praktijk van ‘communal discernment’, waar kerken vandaag de dag niet goed meer in zijn, maar wat ze wel weer kunnen leren. Niet door snel en gehaast Hand. 15 op een of andere manier te kopiëren, maar door goed te lezen in alle 14 hoofdstukken daaraan voorafgaand. Want daar wordt z.i. zichtbaar dat dit onderscheiden van de leiding van de Geest ingebed is in een bepaalde gemeenschappelijke manier van leven, want ‘Pentecost gives birth to a community living in the new social arrangements of the kingdom of God – a church.’ (8) Love ziet drie cycli van verhalen in Hand. 1-15: Cyclus 1 zijn de hoofdstukken 1 en 2, uitlopend op de samenvatting in 2:42-47 met de vier elementen apostolisch onderwijs en gezag, gemeenschappelijk leven, een gemeenschappelijke tafel en gemeenschappelijk gebed. Cyclus 2 zijn de hoofdstukken 3-9 waarin deze vier elementen in deze volgorde met de hulp van de heilige Geest praktisch gestalte en voortgang krijgen, door tegenstand heen. De derde cyclus bestaat uit Hand. 9:32-15:35 en bevat de komst van de heidenen in de kerk en daarmee de opmaat naar het convent in Jeruzalem. In 8 hoofdstukken neemt Love ons mee door deze verhalen en laat zien dat 15:28 de vrucht is van de praktijken die we in deze hoofdstukken tegenkomen, waar de kerk als deelnemer aan Gods missie in de wereld (en alleen zó) leert onderscheiden wat de Geest doet en zegt. De kerk heeft immers geen missie, maar Gods missie heeft een kerk.

Ik vind dit een uiterst interessante benadering, die ver weg blijft van een al te individualistisch spreken van God tot mij aangaande mijn leven en roeping, maar zich richt op een gemeenschap van onderwijs, gebed en (leven) delen. Want besluiten zoals in Hand. 15:28 vinden plaats in de context van ‘actual conversation and interaction, by people actually spending time together, breaking bread in each other’s homes and eating food “with glad and generous hearts” and “praising God”.’ (118) Zo ‘gebeurt’ theologie middenin het geleefde gemeenschapsleven. Deze manier van leven, waarbinnen onderscheiding plaatsvindt, is constituerend voor kerk-zijn. Daarom is het komen tot uitspraken als ‘de heilige Geest en ons’ geen trucje of een methode of een stappenplan, maar een way of life, en gaat het bij leiderschap in de kerk minder om strategieën dan om het creëren van een klimaat waarin God kan spreken door zijn Geest in onze complexe werkelijkheid. Dat vraagt om ‘thick practices’ die eerst in- en dan uitgeoefend worden. Denk hierbij weer aan het onderwijs, het gebed en het gedeelde leven en de gedeelde tafel. En het vraagt om oog en oor voor de hele gemeenschap en zelfs daarbuiten, want de Geest is op alle vlees uitgestort. Zo pleit Love voor diverse vormen van omgang met de Bijbel en geeft daar ook voorbeelden van (méér dan alleen op zondagmorgen), evenals van diverse gebedspraktijken en van gedeeld leven over grenzen heen. Dat laatste is ook een rode draad door het boek, dat de kerk multicultureel is en divers en dus ook ‘multi-voiced’: alle stemmen dienen gehoord. Dat is immers precies de thematiek van Hand. 15: Joden en heidenen vormen nu één gemeenschap, want de Geest is aan hen geschonken ‘zoals aan ons’ (15:8).

Dit boek bevat veel. Het is een mix van bijbelse en systematische theologie, missiologie en exegese. Tegelijk is het voluit praktische ecclesiologie, of, zoals Love het zelf noemt, pneumatologische ecclesiologie. Zeer de moeite waard voor m.n. predikanten en voorgangers die qua gemeenteopbouw dieper willen afsteken dan methodes en modellen.

Teun van der Leer, docent Baptisten Seminarium, VU Amsterdam

Dit jaar valt ons kerstfeest samen met Chanoeka, het Joodse lichtjesfeest. Oké, Kerst duurt bij ons twee dagen (én een nacht), Chanoeka duurt acht dagen, maar beiden beginnen deze keer op 25 december. Een overeenkomst zit in het gebruikte symbool, het licht, maar de achterliggende betekenis is heel verschillend, en toch ook weer niet ...