‘Wat jongeren nodig hebben, zijn plekken om het leven te oefenen. Plekken waar falen en mislukken erbij horen. Waar je fouten mag maken zonder dat die fouten vast worden gelegd of je er keihard op wordt afgerekend. Plekken waar ze echte influencers ontmoeten die laten zien dat het leven niet perfect is.’
Na zes maanden onderhandelen ligt er in politiek Den Haag een hoofdlijnenakkoord op tafel, de vier winnende partijen van de afgelopen Tweede Kamerverkiezing zijn er uit. Op meerdere onderdelen is aangegeven welke koers we als land willen varen in de tijd die voor ons ligt. Dit alles onder de noemer: ‘Hoop, lef en trots’. Wat te denken? Er is blijdschap, uiteraard, bij die mensen die op de coalitiegenoten hebben gestemd en hun voorkeuren nu verwoord zien in concrete beleidsvoornemens. Er is teleurstelling en frustratie bij anderen die zich zorgen maken over hoe een en ander zich concreet zal uitwerken. Sommigen vragen zich cynisch al af of het er in Europees verband allemaal wel van kan komen en hoe lang het nieuwe kabinet überhaupt zal zitten.
En onder ons als christenen? De meningen zijn verdeeld, er is veel veranderd ten opzichte van vroeger. Niet alleen laten de laatste CBS-cijfers (van vandaag, 17 mei) zien dat de kerk vergrijst en ten opzichte van 10 jaar geleden nog eens 11 procent inlevert als het gaat om Nederlanders die zich tot een geloofsgemeenschap rekent (dat is nu 42% geworden). Ook qua politieke voorkeur zijn de panelen verschoven. De ‘christelijke’ partijen hebben vorig najaar qua zetelaantal een gezamenlijk dieptepunt bereikt. Wat gaat het allemaal worden in ons land? De sfeer en het vermogen om met elkaar in gesprek te zijn en blijven is er niet beter op geworden. In hoeverre beïnvloedt dit óns leven en ónze gemoedsgesteldheid? Door welk sentiment worden wij gedreven?
Lieve mensen, dit weekend is het Pinksterfeest! Door de liefde van de Vader en Jezus‘ verlossingswerk, hebben wij de Heilige Geest in ons hart mogen ontvangen toen we tot geloof kwamen. Door die Geest mogen wij een geest hebben van ‘kracht, liefde en bezonnenheid’ (2 Tim.1:7). Laten we in die geest staan en blijven bidden voor onze overheid, terwijl we het ten diepste van onze hemelse Koning en Zijn werk in ons verwachten. Gelukkig heeft Hij alles in Zijn hand, leidt ons naar Zijn raad en wil ons ‘geheel anders’ als we zijn, gebruiken in onze missionaire roeping als zoutend zout en lichtend licht. Heb een goed ‘feest van die Geest’, veel zegen!
Jaap Ketelaar is regio-coördinator bij Unie-ABC.
Komend weekend staan we stil bij 4 en 5 mei. Onze Nederlandse geschiedenis rondom oorlog en vrede. Wat betekenen die dagen voor ons?
Met 6 pioniers reisden wij van 22-25 april per auto via de treintunnel naar Birmingham voor de Incarnate House Party. In een groene omgeving raakten we met een groep van zo’n 35 pioniers en voorgangers in gesprek over vernieuwde doperse praktijken voor de kerk van vandaag onder de titel ‘The New Anabaptists’. Graag neem ik jullie even mee in de sfeer van de House Party. Speciaal waren we verrast door de aandacht voor ‘waarheid spreken in liefde’ als christelijke praktijk.
Meerstemmige gemeenschap
Met z’n zessen onderweg in de auto zorgde al snel voor een geanimeerde sfeer in de groep, met verhalen delen en plezier. We zijn in een nieuw gezelschap met pioniers vanuit Unie-ABC en het netwerk Urban Expression. Elk van ons kiest ervoor om buiten de gebaande kerkelijke paden te treden, in navolging van Christus. Naast voldoening en leren met vallen en opstaan, zorgt deze keuze voor het ‘minst betreden pad’ er soms ook voor dat niet iedereen volgt wat je doet. Daarom is het geen overbodige luxe om met andere pioniers als reisgenoten op te trekken.
De House Party heeft als vorm dat er diverse bijdragen zijn, met steeds veel interactie en leren van elkaar. Elke ochtend beginnen we met een moment rust en ‘Connecting with Christ’. Reisgenoot Martin Bobeldijk is in voorbereiding voor gemeentestichting in Veghel, mede in contact met CAMA. Onder gelijken zijn die snappen wat je aan het doen bent, is heerlijk, zegt Martin. Ook wel vermoeiend om niet alles op een presenteerblaadje te krijgen en zelf na te denken, is zijn ervaring. Aernout de Jong, baptisten-voorganger en pionier in Pernis, geniet van de creativiteit die hij proeft in de contacten. Voor Theodoor Meedendorp, pionier bij Hoop voor Noord in Amsterdam, is de sfeer ‘omarmend’.
Jiddo Marres, een jonge pionier in Amsterdam Nieuw-West bij De Oase, heeft nog nooit zo’n relaxte conferentie meegemaakt. Dat komt doordat het programma niet overvol is, en verfrissend in vorm en inhoud. Niet de ene spreker die alles weet, maar samen in gesprek om Gods wil te onderscheiden en daarbij aan te sluiten. Dit blijkt te passen bij een van de doperse praktijken: een meerstemmige gemeenschap vormen, waar ieder zich kan uitspreken. Er is een bepaalde rust om naar elkaar te luisteren, overtuigingen te delen en vragen te stellen.
Waarheid spreken in liefde
I
ncarnate is verbonden met het Anabaptist Mennonite Network in Engeland. Diverse baptisten en mensen uit andere achtergronden laten zich in onze tijd inspireren door gelovigen in de doperse beweging uit de 16e eeuw in de tijd van de Reformatie. Zij geloofden dat alle volgelingen van Jezus geroepen zijn om met elkaar op te trekken in gemeenschappen die samen zoeken naar een manier van leven die te herkennen is aan eenvoud, nederigheid, vrijgevigheid, gewetensvrijheid en een passie voor recht. De doperse groepen vormden vaak een minderheid in de samenleving (en de kerk) en heel wat vroege doperse gelovigen moesten hun overtuigingen bekopen met de dood.
Al pratend met elkaar over vernieuwde doperse christelijke praktijken komt voor ons tijdens de House Party een verrassende praktijk naar voren. Ik was verrast door de combinatie van ‘vrede stichten’ en ‘waarheid spreken’, vertelt Henrick Reijersen van Buren. Henrick, verbonden met Baptistengemeente De Rank Vianen, is met Moos Vianen actief rondom ontmoeting met mensen uit diverse culturen en samen eten.
Waarheid spreken tot elkaar in de gemeente, is volgens Henrick nodig om als kerk verschil te maken in de samenleving vandaag. ‘Waarheid spreken in liefde’ is een uitdrukking ontleend aan Efeziërs 4:15. In de doperse beweging is deze praktijk verbonden met het woord van Jezus uit de Bergrede: ‘Laat jullie ja ja zijn, en jullie nee nee; wat je daaraan toevoegt komt voort uit het kwaad’ (Matteüs 5:37). In onze groep bespreken we dat we discipelschap en navolging van Christus niet direct zouden verbinden met waarheid spreken in liefde. Waarheid spreken gecombineerd met liefde intrigeert ons. Net als waarheid spreken gecombineerd met vrede zoeken.
De kerk als plek van eerlijkheid
Stuart Murray spreekt tijdens de House Party bij de praktijk van ‘waarheid spreken’ over de kerk als plek van eerlijkheid en waarheid. De culturele trend is dat waarheid niet hoog wordt gewaardeerd. Er is spraken van fake-news en we gaan economisch om met onze taal. In plaats van ‘ik loog’ zeggen we ‘ik versprak mij’. Stuart benoemt dat we als kerk vaak fouten hebben toegedekt. Waarheid spreken in liefde is riskant en vergt oefening, wijsheid en moed. Hoe de ander zal reageren is niet aan jou. Waarheid spreken is je overtuiging delen, zonder de ander te overheersen. Waarheid spreken is je uitspreken bij taal en gedrag dat een ander schade toebrengt (zoals praten over en niet met elkaar). Waarheid spreken is elkaar beter leren kennen en echtheid laten groeien in relaties.
Het is opvallend dat in boeken over gemeenteopbouw en kerk-zijn veel aandacht is voor vertrouwen in God en vrijwel geen aandacht voor vertrouwen in elkaar. Terwijl het juist in de onderlinge omgang met elkaar in de kerk soms zo zoeken is en we elkaar pijn doen. Waarheid spreken in liefde bouwt openheid, onderling vertrouwen en vrede. Stuart Murray noemt in dit verband waarheid spreken een teken van hoop in onze tijd. We zijn aan het denken gezet bij de House Party, en jij wellicht ook via deze blog.
Meer over vernieuwde doperse praktijken voor de kerk van vandaag kun je lezen in het recent verschenen boek The New Anabaptists – Practices for Emerging Communities van Stuart Murray. In het boek komen 6 praktijken aan bod: starten met Jezus, doop en maaltijd van Jezus, meerstemmige kerk, waarheid spreken, eenvoud en delen, en getuigenis vol vrede.
Oeds Blok is veelzijdig werkzaam binnen Unie-ABC; zo is hij docent bij het Seminarium en coördinator pionieren.
We krijgen in ons leven vroeg of laat allemaal te maken met teleurstelling. In deze blog wil ik kijken hoe twee leerlingen van Jezus (ook wel bekend als de Emmausgangers) te maken krijgen met teleurstelling, wat hun reactie daarop is en op welke manieren Jezus daarin acteert.
Wat is er gebeurd? Drie dagen geleden gebeurde er iets dat deze twee niet voor mogelijk hadden gehouden. Hun meester, hun leider, de man die hen hoop had gegeven, was aan het kruis genageld en gestorven. En met dat Jezus aan het kruis sterft, sterven daarmee ook hun toekomstdromen en hun hoop. Dit zorgt voor grote teleurstelling. Ze zijn teleurgesteld in de leider die ze nu al een tijdlang dag en nacht volgden. Ze hadden gehoopt dat Hij het was die hun volk zou verlossen. Maar nu is Hij gestorven als een misdadiger. En inmiddels is het drie dagen later. Volgens de oosterse opvatting in die tijd huisde een ziel nog drie dagen in het gestorven lichaam, daarna was alle hoop op herleven uitgesloten. Hun hoop is vandaag dus definitief de grond in geboord. Dat zorgt ervoor dat ze niet langer in Jeruzalem kunnen blijven, daar is de pijn te voelbaar. Ze bewegen weg van Jeruzalem, van de geloofsgemeenschap vandaan.
Teleurstelling zorgt ervoor dat je een wegtrekkende beweging maakt, je gaat uit verbinding. Denk maar eens aan een voetbalstadion vol fans, op het moment dat hun club verliest, stroomt het stadion snel leeg en de voetballers zitten in hun eentje op het voetbalveld hun verlies te verwerken. Terwijl als er gewonnen wordt, de voetballers en de fans elkaar opzoeken en het feest samen vieren. Dan is er volop verbinding. Maar teleurstelling zorgt ervoor dat mensen uit verbinding gaan. Toch is dit niet het laatste woord dat in dit verhaal klinkt. Het is Jezus die hier verandering in aanbrengt…
Allereerst ontroert het me om te zien hoe Jezus hen opzoekt, met hen meeloopt, vraagt en luistert naar hun ervaringen. En vervolgens laat Jezus hun zien door de verhalen uit de Schrift, dat ook al lijkt alles één grote chaos, er toch ook al iets anders aan de gang is. Hun verhaal (inclusief hun teleurstelling) maakt deel uit van een groter verhaal en God is al die tijd aanwezig. Dat geeft een hoopvol perspectief. Door vervolgens avondmaal met hen te vieren, laat Jezus zien dat Hij aanwezig is in de geloofsgemeenschap. Het resultaat is dat ze zich niet meer lamgeslagen en sprakeloos voelen, maar vol enthousiasme terugbewegen naar de geloofsgemeenschap in Jeruzalem, om daar dit verhaal te kunnen delen.
Temidden van de teleurstelling zorgt Jezus ervoor dat mensen hernieuwd zicht krijgen op God en Gods verhaal, wijst Jezus naar de geloofsgemeenschap als de plek waar Jezus aanwezig is en geeft Jezus je weer hoop en zin. God garandeert ons geen leven zonder teleurstellingen, maar Hij geeft ons wel dat wat we zo hard nodig hebben temidden van teleurstelling: hoop en verbinding.
Het is aan ons de uitdaging om te herkennen wanneer ons zicht vertroebeld is geraakt door teleurstelling en als we daardoor uit verbinding zijn gegaan met anderen. Nodig Jezus dan uit in jouw teleurstelling, vraag Hem om je het grotere Verhaal te laten zien, laat je door Hem weer richting de gemeenschap duwen en ontvang van Hem woorden van leven.
Debora Krikken is studiecoördinator en docent aan het Baptisten Seminarium